Uzaktan Çalışma Yönetmeliği

10/03/2021 tarihli 31419 sayılı Resmî Gazete’de Uzaktan Çalışma Yönetmeliği (Yönetmelik) yayımlanarak yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik hükümleri; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı (Bakan) tarafından yürütülecektir.

I-) Amaç ve Kapsam

• Yönetmelik; uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işleri, verilerin korunması ve paylaşılmasına ilişkin işletme kurallarının uygulanmasını ve uzaktan çalışmanın usul ve esaslarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

• Yönetmelik hükümleri, 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu (Kanun) ‘nun çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışmaya ilişkin 14. maddesi uyarınca uzaktan çalışanları ve bunların işverenlerini kapsamaktadır.

II-) Tanımlar

Yönetmelik’in tanımlara ilişkin 4. Maddesi uyarınca;

• Bakanlık: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını,

• Uzaktan Çalışan: İş görme ediminin tamamını veya bir kısmını uzaktan çalışarak yerine getiren işçiyi,

• Uzaktan Çalışma: İşçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisini,

ifade etmektedir.

III-) Sözleşmenin Şekil ve İçeriği

Yönetmelik’in sözleşmenin şekil ve içeriğine ilişkin 5. Maddesi uyarınca;

• Uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmeleri yazılı şekilde yapılmaktadır.

Sözleşmede;

• İşin tanımı, yapılma şekli, süresi ve yeri,

• Ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar,

• İşveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunması ile ilgili yükümlülükler ve

• İşverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartları

ile ilgili hükümler yer almaktadır.

IV-) Çalışma Mekânının Düzenlenmesi

Yönetmelik’in çalışma mekânının düzenlenmesine ilişkin 6. Maddesi uyarınca;

• Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekân ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanmaktadır.

• Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma usulü, uzaktan çalışan ile işveren tarafından birlikte belirlenmektedir.

V-) Malzeme ve İş Araçlarının Temini ve Kullanımı

Yönetmelik’in malzeme ve iş araçlarının temini ve kullanımına ilişkin 7. Maddesi uyarınca;

• Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması esastır.

• Malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları, açık ve anlaşılır bir şekilde uzaktan çalışana bildirilmektedir.

• İş araçlarının işveren tarafından sağlanması halinde, bunların işçiye teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi, işveren tarafından yazılı olarak işçiye teslim edilmektedir.

• İşçiye teslim edilen belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası ise işveren tarafından işçi özlük dosyasında saklanmaktadır.

• İş araçlarının listesi, iş sözleşmesi içerisinde veya sözleşme tarihinde iş sözleşmesine ek olarak düzenlenirse ayrıca yazılı belge düzenlenmesi şartı aranmamaktadır.

VI-) Üretim Maliyetlerinin Karşılanması

Yönetmelik’in üretim maliyetlerinin karşılanmasına ilişkin 8. Maddesi uyarınca;

• İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal veya hizmet üretimiyle doğrudan ilgili zorunlu giderlerin tespit edilmesine ve karşılanmasına ilişkin hususlar iş sözleşmesinde belirtilmektedir.

VII-) Çalışma Süresinin Belirlenmesi

Yönetmelik’in çalışma süresinin belirlenmesine ilişkin 9. Maddesi uyarınca;

• Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş sözleşmesinde belirtilmektedir.

• Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak koşuluyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilmektedir.

• Fazla çalışma; işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılmaktadır.

IX-) İletişim

Yönetmelik’in iletişime ilişkin 10. Maddesi uyarınca;

• Uzaktan çalışmada iletişimin yöntemi ve zaman aralığı uzaktan çalışan ile işveren tarafından belirlenmektedir.

X-) Verilerin Korunması

Yönetmelik’in verilerin korunmasına ilişkin 11. Maddesi uyarınca;

• İşveren; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirmekte ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri almaktadır.

• İşveren, korunması gereken verinin tanım ve kapsamını sözleşmede belirlemektedir.

• Verilerin korunması amacıyla işveren tarafından belirlenen işletme kurallarına uzaktan çalışanın uyması zorunludur.

XI-) İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tedbirlerin Alınması

Yönetmelik’in iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirlerin alınmasına ilişkin 12. Maddesi uyarınca;

• İşveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.

XII-) Uzaktan Çalışmanın Yapılamayacağı İşler

Yönetmelik’in uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işlere ilişkin 13. Maddesi uyarınca;

• Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma,

• Bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma ve

• Biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma

İşlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamamaktadır.

• Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuatına göre; hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile millî güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis veya hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağı birim, proje, tesis veya hizmetten sorumlu olan veya hizmeti alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenmektedir.

XIII-) Uzaktan Çalışmaya Geçiş

Yönetmelik’in uzaktan çalışmaya geçişe ilişkin 14. Maddesi uyarınca;

• İş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabilmekte veya hâlihazırda işyerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi, işçinin ve işverenin anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilmektedir.

İşçinin, uzaktan çalışma yapma talebi;

• Yazılı olarak yapılmakta,

• İşyerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence değerlendirilmekte ve

• Değerlendirilirken, işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılmaktadır.

• Talebe ilişkin değerlendirme sonucunun 30 gün içinde işçiye talebin yapıldığı usulle bildirilmesi esastır.

• Talebin kabul edilmesi halinde sözleşmenin şekil ve içeriğine ilişkin 5. Maddede belirtilen hususlara uygun şekilde sözleşme yapılmaktadır.

• Uzaktan çalışmaya geçen işçi, uzaktan çalışma talebinde bulunduğu usul ile tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilmekte ve işveren, işçinin söz konusu talebini öncelikli olarak değerlendirmektedir.

• Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmamaktadır.

Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile ilgili metne buradan ulaşabilirsiniz.

Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile ilgili daha fazla bilgi almak için info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.