Ödeme Hizmetlerinde TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanılması Hakkında Yönetmelik
21/08/2020 tarihli 31220 sayılı Resmî Gazete’de “Ödeme Hizmetlerinde TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanılması Hakkında Yönetmelik” yayımlanarak yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, ödeme hizmetlerinde TR Karekodun üretilmesi ve kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
Yönetmelik’in TR Karekod ile yapılacak ödemelere ilişkin olan 4. Maddesi uyarınca,
- Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun’un ödeme hizmeti kapsamına giren ve karekod kullanılarak yapılan her ödeme işleminde, TR Karekod kullanılacaktır.
- Türkiye Merkez Bankası Anonim Şirketi (Banka), TR Karekod kullanılarak gerçekleştirilebilecek ödeme işlemlerine üst sınır
- Banka, ödeme hizmeti sağlayıcıları, TR Karekod işlemlerinin gerçekleştirdiği sistem işleticileri, işyerleri, dış hizmet sağlayıcıları gibi faaliyetleri Karekod ile ödeme yapılmasıyla ilgili taraflardan gerekli bilgi ve belgeleri istemeye ve ihtiyaç halinde yerinde incelemeye yetkili olacaktır.
- Ödeme hizmeti saplayıcısının, işyerinin, gönderenin, alıcının ve ilgili diğer tarafların TR Karekod aracılığıyla başlatılan ödeme işlemleri ile ilgili, gerçekleşen ödeme işleminin mahiyetine bağlı olarak tabi olduğu mevzuattan kaynaklanan sorumlulukları saklı kalacaktır.
TR Karekod üretimi ve Karekod Üretici Koduna ilişkin 5. Maddesi uyarınca,
- TR Karekod, Karekod Üretici Koduna sahip olan ödeme hizmeti sağlayıcısı ve Banka tarafından uygun görülen ödeme sistemi işleticisi tarafından üretilecektir.
- fıkra kapsamında üretilecek TR Karekod, Teknik Dokümanda yer alan ilke ve kurallara uygun olarak üretilecektir.
- Ödeme hizmeti sağlayıcısı, TR Karekod üretimi konusunda dış hizmet alımı yapabilecektir.
- Karekod Üretici Kodu, ödeme hizmeti sağlayıcısının ve Banka tarafından uygun görülen ödeme sistemi işleticisinin talebi üzerineBankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi (BKM) tarafından belirlenecektir ve internet sitesindeki listede duyurulacaktır.
Teknik İlke ve Kurallar Rehberine ilişkin 6. Maddesi uyarınca,
- TR Karekod kullanılarak belirli bir ödeme sistemi aracılığıyla gerçekleştirilecek işlemlere ilişkin iş akışlarını da içeren Teknik İlke ve Kurallar Rehberi, ilgili sistem işleticisinin başvurusu üzerine Banka tarafından belirlenecektir. Banka, ödeme alanının gelişimi için gerekli görmesi durumunda, belirli bir ödeme hizmeti türü için de TR Karekod kullanılarak gerçekleştirilecek işlemlere ilişkin iş akışlarını içeren Teknik İlke ve Kurallar Rehberini hazırlamaya yetkili olacaktır.
- 1. fıkra uyarınca hazırlanacak Teknik İlke ve Kurallar Rehberinin dağıtım ve paylaşım prosedürü Banka tarafından belirlenecektir.
Karekod Yönlendirme Sistemine ilişkin 7. Maddesi uyarınca,
- TR Karekod ile gerçekleşecek ödeme hizmetlerine ilişkin süreçlerde gerekli olması durumunda karekodun ve içeriğinde yer alan bilgilerin, ödeme hizmeti sağlayıcıları arasında transferini sağlamak üzere BKM tarafından Karekod Yönlendirme Sistemi kurulacaktır ve işletilecektir.
- Karekod Yönlendirme Sisteminin işletim kuralları, katılım şartları ve maliyet prensibine göre ücretlendirme esasları dâhil olmak üzere bu maddenin uygulanmasına dair her türlü usul ve esaslar Bankaca belirlenecektir ve internet sitesinde ilan edilecektir.
TR Karekod işlemlerinde ödeme hizmeti sağlayıcısının yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 8. Maddesi uyarınca; Ödeme hizmeti sağlayıcısı,
- TR Karekod kullanarak gerçekleştirilmesini sağlayacağı ödeme hizmetleri ile ilgili olarak, Teknik Dokümana uygun bir şekilde karekod oluşturulmasını sağlamakla ve TR Karekodla yapılacak ödemelerin güvenli ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olacaktır.
- maddenin 2. fıkrası kapsamında belirlenen sınırları aşmamak kaydıyla, TR Karekod kullanılarak yapılacak ödeme işlemleri için üst sınır belirleyebilecektir.
- TR Karekodun üretilmesi esnasında mümkün olduğu ölçüde karekod kalitesinin ve okunabilirliğinin yüksek olmasına özen gösterecektir ve karekod bütünlüğünün korunmasını sağlayacaktır.
- TR Karekod kullanılarak yapılacak ödeme işlemlerinin karekodda yer alan bilgiler ile uyumlu şekilde gerçekleştirilmesinden ve ödeme işlemi gerçekleştirilirken karekodda yer alan bilgilerin bütünlüğünün korunmasından sorumlu olacaktır.
- Statik karekod kullanılarak yapılacak ödeme işlemlerinde karekodun fiziksel güvenliği ve okunabilirliğinin korunması amacıyla ihtiyaç duyulan tedbirlerin alınması için gerekli özeni gösterecektir ve işyeri tarafından gerekli tedbirlerin alınmasına ilişkin olarak çerçeve sözleşmede gerekli hükümlere yer verecektir.
- Ödeme hizmeti sağlayıcısının, karekod üretimi için dış hizmet alması halinde gerçekleşen ödeme işleminin mahiyetine göre ödeme hizmeti sağlayıcısının tabi olduğu mevzuatta dış hizmet kullanımı ile ilgili yer alan hükümlere uyulacaktır.
- TR Karekod işlemlerinde, ödeme işleminin gerçekleşmesinin ardından alıcının ödeme hizmeti sağlayıcısı alıcıya, gönderenin ödeme hizmeti sağlayıcısı gönderene işlemin gerçekleştiğine dair telefon, kısa mesaj ya da uygulama gibi uygun yöntemlerle en kısa sürede bilgi sağlamakla yükümlü olacaktır.
TR Karekod işlemlerinde işyerinin sorumluluklarına ilişkin 9. Maddesi uyarınca,
- TR Karekod kullanılarak ödeme yapılmasına imkân sunacak işyeri, ödeme işleminin karekod ile yapılabileceğine ilişkin ödeme hizmeti kullanıcılarını bilgilendirmekle yükümlü olacaktır. Yapılacak bilgilendirme Banka tarafından belirlenecek gösterim şekline uygun şekilde yapılacaktır.
- TR Karekod kullanılarak ödeme yapılmasına imkân sunacak işyeri, TR Karekod işlemlerinin karekodda yer alan bilgiler ile uyumlu bir şekilde gerçekleştirilmesi ve ödeme işlemi yapılırken karekodda yer alan bilgilerin bütünlüğünün korunması konusunda gerekli özeni gösterir ve statik karekod kullanılarak yapılan ödeme işlemlerinde karekodun fiziksel güvenliği ve okunabilirliğinin korunması amacıyla gerekli tedbirleri alacaktır.
Yabancılık unsuru içeren işlemleri düzenleyen 10. Maddesi uyarınca,
Yabancı ülke mevzuatına göre ihraç edilen ödeme araçları kullanılarak yurt içinde yapılan, işlemin taraflarından birinin yurt dışında yerleşik olduğu ve ödeme işlemi için yurt dışında yerleşik bir ödeme hizmeti sağlayıcısının altyapısından yararlanılan karekodlu ödeme işlemleri için TR Karekod kullanılması zorunluluğu olmayacaktır.
Uygulama esaslarına ilişkin 11. Maddesi uyarınca Banka,
- Bu yönetmelik hükümlerini yorumlamaya,
- Bu yönetmelikte yer almayan ya da açıklık bulunmayan konularda genel hükümleri de göz önünde bulundurarak karar vermeye,
- Uygulamayı düzenlemek ve yönlendirmek için tebliğ, genelge ve talimat yayımlamaya
yetkili olacaktır.
Geçiş hükümlerinin düzenlendiği Geçici Madde 1 uyarınca,
- Karekodla ödeme imkânı sağlayan ödeme hizmeti sağlayıcıları, kullanılan karekodları ve ilgili altyapılarını en geç 31/12/2021 tarihine kadar bu Yönetmelik, Teknik Doküman ve sundukları ödeme hizmetinin bir ödeme sistemi aracılığıyla işlem gerçekleştirilmesini gerektirmesi durumunda söz konusu ödeme sistemiyle ilgili hazırlanacak Teknik İlke ve Kurallar Rehberi ile uyumlu hale getireceklerdir. Banka, bu süreyi bir yılı geçmeyecek şekilde uzatmaya yetkili olacaktır.
- İşyerlerine, ödeme kartları ya da Banka tarafından işletilen ödeme sistemleri aracılığıyla ödeme kabul etme imkânı sunan ödeme hizmeti sağlayıcıları, en geç 31/12/2021 tarihine kadar anlaşmalı oldukları işyerlerinde, Teknik Dokümanda yer alan, işyeri tarafından sunulan dinamik karekod yöntemi kullanılarak ödeme yapılmasına olanak sağlayan altyapıyı oluşturmakla yükümlü olacaktır. Banka, bu süreyi bir yılı geçmeyecek şekilde uzatmaya yetkili olacaktır.
- İşyerlerinin ödeme kartları ya da Banka tarafından işletilen ödeme sistemleri aracılığıyla ödeme kabul etme esnasında ödeme hizmeti sağlayıcılarının sundukları ödeme altyapısına ilave olarak farklı cihaz ve uygulamalar kullanması durumunda, kullanılan ilave cihaz ve uygulamaların sahipleri de işyerinde Teknik Dokümanda yer alan işyeri tarafından sunulan karekod yöntemi kullanılarak ödeme yapılmasına olanak sağlayan altyapının en geç 31/12/2021 tarihine kadar oluşturulması için gerekli önlemleri alacaktır. Banka, bu süreyi bir yılı geçmeyecek şekilde uzatmaya yetkili olacaktır.
- Banka, ödeme hizmeti sağlayıcısından, 3. fıkra kapsamında gerekli önlemleri alma konusunda makul bir gerekçe sunmaksızın çaba göstermeyen işyerine sunduğu ödeme altyapısı hizmetlerini durdurmasını istemeye yetkili olacaktır.
Konu hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz