Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu Tebliği
Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu Tebliği (II-31/A.1), 11/09/2020 tarihli 31241 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Tebliğ, borçlanma aracı sahipleri kurulu ve temsilcileri ile ihraççının ödeme yükümlülüklerinin ihlali ve borçlanma araçlarının yapılandırılmasına ilişkin hususları düzenlemektedir. Tebliğde, “Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu”, “Borçlanma Aracı Sahipleri Temsilcisinin Belirlenmesi”, “Toplantıya İlişkin Esaslar”, “Teminatlı Menkul Kıymetlere Ve Bir Teminat İçeren Borçlanma Araçlarına İlişkin Hükümler”, “Yurt Dışında İhraç Edilen Borçlanma Araçları” Ve “İhraççının Ödeme Yükümlülüğü, Bu Yükümlülüğün İhlali Ve Borçlanma Aracının Yapılandırılması” hususlarında düzenlemeler yer almaktadır.
Anılan tebliğ, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ’nun ‘’Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu’’ (BASK) başlıklı 31/A maddesine dayanılarak hazırlanmış olup, tebliğ hükümleri Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yürütülecektir.
Tebliğ kapsamında;
Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan bankaları,
Borçlanma aracı sahipleri kurulu (BASK): İhraççının yönetim kurulunun veya borçlanma aracı sahiplerinin talebi üzerine, izahname veya ihraç belgesi ile bu Tebliğde belirtilen şartlarda ve konularda karar almak amacıyla toplanan özel nitelikli kurulu,
Borçlanma araçları: 7/6/2013 tarihli ve 28670 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Borçlanma Araçları Tebliği (VII-128.8)’nde tanımlanan niteliği itibarıyla borçlanma aracı olduğu Kurulca kabul edilecek sermaye piyasası araçları da dahil olmak üzere borçlanma araçlarını,
Elektronik ortam: Anonim şirketlerin genel kurullarına elektronik ortamda katılmayı teminen, payları MKK tarafından kayden izlenen borsaya kote şirketler için MKK tarafından sağlanmakta olan elektronik platformu ve diğer şirketlerin Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nun 1527. Maddesinin 3. Fıkrası uyarınca kuracakları veya destek hizmeti alabilecekleri bilişim sistemini,
Eşit işlem ilkesi: İhraççının aynı tertip borçlanma aracı sahiplerinin eşit şartlarda eşit işleme tabi tutulmasını,
Genel BASK: Herhangi bir Tertip BASK kararının kendi haklarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle Tertip BASK kararına katılan tertipler dışında kalan ihraççının tedavülde bulunan diğer tertip borçlanma aracı sahiplerinin kendi talepleri doğrultusunda toplanan BASK’ı,
İhraç: Sermaye piyasası araçlarının ihraççılar tarafından çıkarılıp, halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin satışını,
İhraççı: Borçlanma araçlarını ihraç eden, ihraç etmek üzere Kurula başvuruda bulunan veya borçlanma araçları halka arz edilen tüzel kişileri,
İlişkili taraf: Türkiye Muhasebe Standartlarında tanımlanan ilişkili tarafı,
Tertip: Aynı ISIN kodu altında ihraç edilen borçlanma araçlarını,
Tertip BASK: İhraççının herhangi bir tertip veya birden fazla tertip borçlanma aracı sahiplerinin oluşturduğu ve sahip olunan borçlanma araçlarına ilişkin olarak bu Tebliğde veya izahname/ihraç belgesinde belirtilen veya bu belgelere dayanılarak Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketi (MKK)’nde tanımlanmış şartlarda ve konularda yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyecek nitelikteki değişikliklerin karara bağlanması amacıyla ihraççının yönetim kurulunun veya ilgili borçlanma aracı sahiplerinin talebi üzerine toplanan BASK’ı, ifade etmektedir.
Tebliğ’in Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu’na ilişkin 4. Maddesi uyarınca,
- Herhangi bir tertip veya birden fazla tertip borçlanma aracına ilişkin olarak hazırlanan izahname veya ihraç belgesinde yer verilen veya bu belgelere dayanılarak MKK’da tanımlanmış faiz, vade, anapara ile varsa izahname veya ihraç belgesinde belirtilmiş borçlanma aracının diğer asli hüküm ve şartlarında, yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyecek nitelikteki değişikliklerin yapılabilmesi için ilgili tertip borçlanma aracı sahiplerinin oluşturduğu Tertip BASK’ın karar alması gerekecektir.
- Tertip BASK toplantılarında kararlar, izahname ve/veya ihraç belgesinde aksine daha fazla toplantı yeter sayısı öngörülmüş bulunmadıkça, her bir tertibin tedavülde bulunan toplam nominal bedelinin 2/3 çoğunluğunu temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin olumlu oyu ile alınacaktır.
- Tertip BASK toplantılarında alınan kararlar toplantı tarihinden itibaren en geç 3 iş günü içerisinde ihraççının yönetim kurulu tarafından onaylanmadıkça geçerli olmayacaktır. İhraççının yönetim kurulu tarafından onaylanan ve Genel BASK kararı ile reddedilmemiş olan Tertip BASK kararları, bu kararlara olumlu oy vermeyen veya usulüne uygun şekilde yapılan çağrıya rağmen toplantıya katılmayan aynı tertip borçlanma aracı sahipleri için de hüküm ifade edecektir.
- Tertip BASK’ta alınmış ve ihraççının yönetim kurulunca onaylanmış bir kararın kendi haklarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle ihraççının aynı veya farklı ihraç tavanlarına dahil tedavülde bulunan tüm diğer tertip borçlanma araçlarının nominal değerinin %20’sine sahip olanlar yönetim kurulunun onay kararından itibaren en geç 5 iş günü içinde Genel BASK’ın toplanmasını talep Bu süre geçtikten sonra Genel BASK’ın toplanması talep edilemeyecek ve Tertip BASK’ta alınan kararlar kesinlik kazanacaktır.
- Genel BASK, ilgili Tertip BASK kararının ihraççının yönetim kurulu tarafından onaylandığı tarihten itibaren 15 iş günü içinde toplanacaktır. Yönetim kurulu tarafından usulüne uygun yapılan çağrıya rağmen Genel BASK’ın bu süre içinde asgari olarak toplam nominal bedelin en az 2/3 çoğunluğunu temsil eden borçlanma aracı sahipleri nisabını sağlayacak şekilde toplanmaması halinde Tertip BASK kararları kesinlik kazanacaktır.
- Genel BASK toplantılarında kararlar, bu toplantıya katılma hakkı veren borçlanma araçlarının toplam nominal bedelinin en az 2/3 çoğunluğunu temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin oyu ile alınacaktır. Genel BASK, Tertip BASK’ta alınmış ve ihraççının yönetim kurulunca onaylanmış olan ve kendi haklarını olumsuz etkileyen kararları görüşecektir. Görüşülen kararların 2/3 çoğunluk ile reddedilmesi halinde Tertip BASK kararı yürürlüğe girmeyecektir.
- Borçlanma araçlarına ilişkin izahname veya ihraç belgesinde, borçlanma aracı sahiplerine karşı ihraççının finansal veya operasyonel durumuna ilişkin yer verilen taahhütlerde değişiklik yapılabilmesi için Tertip BASK kararının gerekli olup olmadığı ve gerekmesi halinde ilgili karar nisapları izahname veya ihraç belgesinde belirlenecektir. Bu fıkra kapsamında alınan karar için ayrıca Genel BASK’ın onayı aranmayacaktır.
Borçlanma aracı sahipleri temsilcisinin belirlenmesine ilişkin 5. Maddesi uyarınca,
- İhraççıların herhangi bir tertip veya birden fazla tertip borçlanma araçlarının tedavülde bulunan nominal bedelinin yarısından fazlasını temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin olumlu oyu ile borçlanma aracı sahipleri temsilcisi seçilebilecektir.
- İzahnamede veya ihraç belgesinde temsilci belirlenebilmesi mümkündür.
- Temsilcilerin, farklı tertip borçlanma araçları için aynı veya farklı, gerçek veya tüzel kişiler olması mümkündür.
- Temsilci, temsil ettiği ilgili tertip veya tertiplerin borçlanma araçlarının tedavülde bulunan nominal bedelinin yarısından fazlasını temsil eden borçlanma aracı sahiplerinin oyu ile azledilebilecektir.
Borçlanma aracı sahipleri temsilcisinin;
- Kanunda Türk Ceza Kanununun belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmaya ilişkin maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmaması,
- İhraççı ile borçlanma aracı sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında borçlanma aracı sahiplerinin haklarını eşit işlem ilkesine uygun olarak koruyacak şekilde hareket edecek, mesleki eğitime, bilgiye ve tecrübeye, işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması,
zorunludur.
- Bu hükümler borçlanma aracı sahipleri temsilcisinin tüzel kişi olarak belirlenmesi durumunda, tüzel kişinin görevlendireceği gerçek kişi bakımından da uygulanacaktır.
- Temsilcinin belirlenmesine veya değiştirilmesine, temsilci olarak atanabilecek kişide aranacak nitelik ve şartlara, temsilcinin görev ve yetkilerine, ücret ve diğer ödemelere ilişkin diğer hususlar izahname veya ihraç belgesinde düzenlenecektir.
BASK toplantılarına ilişkin esasları düzenleyen 6. Maddesi uyarınca ,
- BASK toplantılarının fiziken yapılması esastır.
- BASK, toplantı yapılmaksızın karar metninin elden ve/veya elektronik ortamda dolaştırılması ve borçlanma aracı sahipleri veya vekillerince imzalanması suretiyle de karar alabilecektir.
- Payları borsaya kote edilmiş anonim ortaklıklar ile borçlanma araçlarını halka arz eden ihraççılar, BASK toplantılarında fiziksel katılımın yanında elektronik ortam üzerinden katılıma da imkan sağlamak zorunda olacaklardır.
- Bunun dışındaki ihraççılar da esas sözleşmede hüküm bulunması şartı aranmaksızın BASK toplantılarını elektronik ortamda yapabileceklerdir.
- BASK’a elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fiziki katılmanın ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğuracaktır.
- BASK toplantısına katılabilecekler listesi MKK tarafından verilen listeye göre yönetim kurulunca hazırlanacaktır. Bu listenin MKK’dan alınmasına ilişkin usul ve esaslar MKK tarafından belirlenecektirtir.
- Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan ve tescil yapılması ve kayıtların saklanması hükümleri hariç olmak üzere elektronik ortamda yapılacak BASK toplantısına ilişkin usul ve esaslarda 28/8/2012 tarihli ve 28395 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara ilişkin Yönetmelik ile 29/8/2012 tarihli ve 28396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anonim Şirketlerin Genel Kurullarında Uygulanacak Elektronik Genel Kurul Sistemi Hakkında Tebliğ hükümleri kıyasen uygulanacaktır. Mezkur düzenlemelerde hüküm bulunmayan hallerde bu Tebliğ hükümleri uygulanacaktır.
- İhraççının ve/veya ilişkili taraflarının sahip oldukları borçlanma araçları, sahibine BASK toplantılarında oy hakkı sağlamamakta ve nisaplarda dikkate alınmayacaktır. Bu hususta sorumluluk toplantı başkanlığına ait olacaktır.
- BASK toplantılarına çağrı yapılması, çağrı yöntemi, toplantının ilanı ve gündeminin belirlenmesi, toplantı sekretaryası ve giderlerinin karşılanması, toplantıya kimlerin katılabileceği, vekalet verme, toplantı başkanlığı ve yönetimi, toplantı kararlarının ihraççı yönetim kurulu tarafından onaylanması, itiraz ve yürürlüğe girmesine ilişkin süreler, yatırımcıların yatırım kararlarını etkilemeyen hangi konularda toplantı yapılabileceği ve bu toplantılarda alınacak kararlara ilişkin nisaplar, eşit işlem ilkesine uygun olarak oylama ve karar nisaplarına ilişkin diğer hususlar izahname veya ihraç belgesinde belirtilecektir.
- BASK toplantılarına ilişkin hazır bulunanlar listesi için , vekaleten temsil için ve hazırlanacak toplantı tutanağı için eklerde yer alan formlar kullanılacaktır.
- Sermaye Piyasası Kurulu, gerekli gördüğü hallerde, BASK toplantılarına gözlemci gönderebilecektir.
- İhraççı, BASK hakkında Sermaye Piyasası Kurulunun kamuyu aydınlatmaya ilişkin düzenlemelerinde belirtilen usulde özel durum açıklaması yapmakla yükümlü olacaktır.
Teminatlı menkul kıymetlere ve bir teminat içeren borçlanma araçlarına ilişkin hükümleri düzenleyen 7. Maddesi uyarınca,
- 21/1/2014 tarihli ve 28889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Teminatlı Menkul Kıymetler Tebliği (III-59.1)’nde düzenlenen teminatlı menkul kıymetlerin sahipleri ve herhangi bir surette teminat ile korunan borçlanma araçlarının sahipleri, sahip oldukları borçlanma araçlarını ilgilendiren konularda, ihraççının teminatsız borçlanma aracı sahiplerinden ayrı olarak kendi aralarında Tertip BASK oluştururlar. Tedavülde bulunan diğer borçlanma aracı sahipleri için Genel BASK hakkı saklı kalacaktır.
Hükmün devamı uyarınca; teminatlı menkul kıymet sahipleri ve herhangi bir surette teminat ile korunan borçlanma aracı sahipleri Genel BASK toplantılarına katılamayacaklardır. Ancak;
- Kısmi teminata sahip olunması durumunda teminatsız kalan tutarlar için Genel BASK’a katılma hakkı doğacaktır.
- Tertip BASK’ı oluşturan tertipler lehine yeni teminat oluşturulmasına karar verilmesi halinde yalnızca mevcut teminat varlığı etkilenen teminatlı menkul kıymet sahipleri ve/veya herhangi bir surette teminat ile korunan borçlanma aracı sahiplerinin Genel BASK’a katılma hakkı doğacaktır.
- Genel BASK’a katılma hakkı doğanarın katıldığının tespitinden toplantı başkanlığı sorumlu olacaktır.
Yurt dışında ihraç edilen borçlanma araçlarını düzenleyen 8. Maddesi uyarınca:
- İhraççının yurt dışında ihraç ettiği borçlanma araçları için Tebliğ hükümleri uygulanmayacaktır.
İhraççının ödeme yükümlülüğü, bu yükümlülüğün ihlali ve borçlanma aracının yapılandırılmasına ilişkin 9. Maddesi uyarınca;
- İzahname veya ihraç belgesinde borçlanma aracından doğan borçların niteliği ve kapsamına, bu borçların geri ödenmesinde temerrüde düşülmesi anlamına gelecek durumları da somut olarak içerecek şekilde, geri ödemelerde meydana gelebilecek temerrütlerin tanımı ve kapsamına yer verilecektir.
Anılan hükmün devamında düzenlendiği üzere borçlanma araçlarının geri ödemelerinde temerrüt oluştuktan sonra bu borçlanma araçlarının hüküm ve şartlarının değiştirilmesi halinde;
- Borçlanma aracının temerrüdü nedeniyle başlatılmış tüm takipler ilgili borçlanma aracının hüküm ve şartlarının değiştirilmiş kabul edildiği tarih itibarıyla duracak,
- İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmayacak,
- Bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemeyecektir.
- Borçlanma aracından doğan tüm borçlar ifa edildikten sonra duran takipler düşecektir.