Paya Dayalı Kitle Fonlaması
I. GİRİŞ
Son yıllarda dünyanın çeşitli yerlerinde de uygulamaları görülmekte olan kitle fonlaması; girişim şirketlerinin ve girişimcilerin gelecek vaat eden projelerinin ihtiyaç duyduğu finansmanı, elektronik ortamda faaliyet gösteren platformlar üzerinden, halktan toplayan bir fonlama sistemidir. Kitle fonlama sistemini diğer finansman yöntemlerinden ayıran temel özellik, internet kullanılarak ulaşılan sınırları belirsiz geniş kitlelerden, göreceli olarak küçük katkılarla kaynak sağlanmasıdır[1].
Ülkemizde girişimciyi ve yatırımcıyı koruyacak bir hukuki düzenlemenin olmayışı dikkate alınarak 03.10.2019 tarihli ve 30907 sayılı Resmî Gazete ’de Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından “Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği” (Tebliğ) yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Tebliğ ile kitle fonlaması faaliyeti gösterecek platformlar, platformların işleyişine ilişin hususlar girişimcinin projesinin kamuya duyurulduğu kampanya süreci gibi hususlar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Aşağıda kitle fonlamasına ilişkin hususlar ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
II. KİTLE FONLAMA PLATFORMU KURULMA SÜRECİ
Kitle Fonlama Platformları, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 35/A maddesinde düzenlenmiş olup; Kitle fonlamasına aracılık eden ve elektronik ortamda hizmet veren kuruluşlardır.
Tebliğ’de öngörülen şartlara haiz Katılım Bankaları[2] ve Geniş Yetkili Aracı Kurumlar[3] da Tebliğ kapsamında kitle fonlama faaliyetinde bulunabilirler.
Kitle Fonlama Platformlarının Tebliğ hükümleri çerçevesinde faaliyette bulunmaları için Kurul tarafından listeye alınması gerekir.
Faaliyette bulunacak Platformun Kurul’a başvuru yapabilmesi için Tebliğ’in 5.maddesinde şartları taşıması ve EK-1’de yer alan belgeler ile başvuru yapması gerekmektedir. Buna göre Faaliyette bulunacak Platformun;
- Anonim ortaklık olması,
- Asgari 1.000.000 Türk Lirası olan sermayesinin tamamının nakden ödenmiş olması ve ödenmiş sermayesi ile öz sermayesinin bu tutardan az olmaması,
- Paylarının tamamının nama yazılı olması,
- Ticaret unvanında “Kitle Fonlama Platformu” ibaresinin bulunması,
- Esas sözleşmesinin Tebliğde yer alan hükümlere uygun olması ve esas sözleşmesinin faaliyetlere ilişkin maddesinde Platformun münhasıran kitle fonlaması faaliyetinde bulunacağının belirtilmesi,
- Ortaklarının ve yönetim kurulu üyelerinin Tebliğ’de belirtilen şartları sağlaması,
- Yönetim kurulunun asgari olarak 3 kişiden oluşması,
- Bu Tebliğde nitelikleri belirlenen bir yatırım komitesini oluşturmuş olması,
- İç kontrol ve risk yönetim sistemi ile muhasebe ve operasyon birimini oluşturmuş olması,
- Kurulun bilgi sistemleri yönetimi düzenlemelerinde dar yetkili aracı kurumlar için öngörülen bilgi sistemleri altyapısını oluşturarak faaliyete geçirmiş olması,
- Belge, kayıt ve muhasebe işlemlerini yürütecek sorumlu birimde yeterli sayıda personeli istihdam etmiş olması,
- Paya dayalı kitle fonlaması faaliyetinin operasyonel işlemlerini yerine getirmeyi teminen MKK ve emanet yetkilisi ile sözleşme imzalaması ve bilgi işlem sistemleri ile teknolojik altyapısını bu kuruluşların belirlediği esaslar çerçevesinde uyumlaştırması,
- Üyelerin, girişim şirketi yetkilileri ve/veya girişimci ile elektronik ortamda iletişim kurabilecekleri altyapıyı Platform nezdinde oluşturması,
- Kendi personeli arasında, personeli ile hizmet verdiği kişiler arasında ya da hizmet verdiği kişilerin kendileri arasında çıkabilecek çıkar çatışmalarını tanımlaması, çıkar çatışmalarının önlenmesi için alınabilecek tedbirleri ve çıkar çatışmalarının önlenememesi durumunda izlenecek prosedürleri içeren yazılı çıkar çatışması politikası oluşturması ve bu politikayı yönetim kurulu kararına bağlaması,
Gerekir. Belirtmek gerekir ki, Platformlar münhasır olarak kitle fonlama faaliyeti ile iştigal edebilir, başka faaliyetlerde bulunamazlar[4].
Kitle fonlama faaliyetinin, Katılım Bankaları ve Geniş Yetkili Aracı Kurumlar tarafından gerçekleştirilmeleri durumunda yalnızca g), i) ve j) bentlerinde sayılan şartları taşımaları yeterlidir. Ayrıca Platformlarının tüzel kişi ortaklarının ve önemli etkiye sahip olan ortaklarının[5] da Tebliğ’de yönetim kurulu üyeleri ve ortaklar için öngörülen şartları taşımaları gerekir
1.Kitle Fonlama Platformu Ortakları ve Yönetim Kurulu
Kitle Fonlama Platformu’nun ortakları ve yönetim kurulu üyelerinin aşağıdaki şartları taşımaları gerekir.
- Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması ya da Kurula başvuru tarihi itibarıyla iflas erteleme süresi içinde olmaması,[6]
- Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
- Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkûmiyetinin bulunmaması,
- 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı mülga Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve eklerine göre kendileri veya ortağı oldukları kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması,
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık gibi suçlardan hüküm giymemiş olması
- İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması,
- Borsalarda geçici veya sürekli olarak işlem yapılmasının yasaklanması,
- En az bir Yönetim kurulu üyesinin bireysel katılımcı lisansına sahip olması.[7]
2.Yatırım Komitesi
Yönetim kurulu tarafından en az 3 üye ile oluşturulacak Yatırım komitesi, girişimlerin nasıl değerlendirileceğine ilişkin değerlendirme politikasını oluşturarak Yönetim Kurulu’nun onayına sunan[8] ve girişimlerin Platformda yayımlanması onayını gerçekleştiren komitedir.
Tebliğ kapsamında yatırım komitesi için aşağıdaki şartlar aranmaktadır.
- Üye sayısının çoğunluğunun finans, girişimcilik, işletmecilik, hukuki danışmanlık, teknoloji, sanayi ve ticaret gibi alanlarda en az beş yıllık tecrübeye sahip kişilerden olması,
- Yalnızca bir üyesinin Platformun yönetim kurulu üyesi olması ve bu üyenin yönetim kurulu ve ortak açısından aranan şartlara haiz olması [9]
- En az bir üyesinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına sahip olması,
- Üyelerinin tamamının yönetim kurulu ve ortaklar açısından aranan şartları taşıması,
III. KİTLE FONLAMA PLATFORMUNA BAŞVURU KOŞULLARI
Kitle Fonlama Platformuna, projesine kaynak ihtiyacı bulunan gerçek kişiler (girişimciler) ile gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı bulunan anonim ortaklıklar (girişim şirketi) başvuruda bulunabileceklerdir.
Girişim Şirketlerinin fon toplama talebinde bulunabilmesi için teknoloji faaliyetinde ya da üretim faaliyetinde bulunması ve aşağıdaki şartlara sahip olması gerekir[10].
- Bilgi formunun ilan edildiği tarih itibarıyla son beş yıl içinde kurulmuş olmaları,
- Tabi oldukları mevzuat uyarınca hazırlayacakları en son yıllık ve varsa son güncel ara dönem finansal tablolarında, Ortaklıkların Kanun Kapsamından Çıkarılması ve Paylarının Borsada İşlem Görmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar Tebliğindeki finansal tablo kalemleri için öngörülen eşikleri aşmamaları,
- Düzenli olarak takip ve kontrol edilen tescil edilmiş internet sitelerinin bulunması,
Tebliğ’de kitle fonlaması yöntemiyle fon toplayamayacak şirketler de belirlenmiştir. Bu şirketler aşağıda sıralanmıştır:
- Halka açık ortaklıklar,
- Yönetim kontrolü başka bir tüzel kişiye ait olan şirketler,
- Halka açık ortaklıklar ile sermaye piyasası kurumlarının, önemli etkiye sahip ortak konumunda bulunduğu şirketler
IV. KİTLE FONLAMA PLATFORMLARI ARACILIĞI İLE YATIRIM
Kitle Fonlaması Platformları üzerinden yatırım yapacak kişilerin Platforma öncelikli olarak üye olmaları gerekir. Üye olacak kişiler;
- Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişiler,
- Türkiye’de yerleşik olmayan kişiler,
olabilmektedir. Üyelik için gerçekleştirilmesi gereken aşamalar aşağıdaki şekildedir:
1.aşama (kimlik doğrulama): Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin öncelikli olarak kimlik doğrulama işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekir. Ayrıca yatırımcının Türkiye’de yerleşik olmaması durumu da söz konusu olabilmektedir. Yerleşik olmayan kişilerin de yine kimlik doğrulama işlemlerinin yapılması gerektiğinden bu kişilerin öncelikle MKK nezdinde bir hesap açmaları ve sicil tanımlama işlemlerini gerçekleştirmeleri ve bu suretle de kimlik bilgilerini doğrulamaları gerekir.
2.aşama (üye ile Platform arasında akdedilecek üyelik sözleşmesi): Bu aşamada kimlik bilgileri doğrulanan kişilerin Platform ile arasında üyelik sözleşmesinin akdedilmesi işlemi gerçekleştirilir.
3.aşama (yatırımcılar tarafından genel risk formunun imzalanması): Sözleşmenin imzalanmasını müteakip[11] üyelik talebinde bulunan yatırımcılar tarafından Genel Risk Formunun elektronik ortam üzerinden onaylanması gerekir.
Bu şekilde yukarıda sayılan aşamaların tamamlanması ile üyelik işlemleri gerçekleştirilmiş olacaktır. Son olarak önemli olan bir başka husus da nitelikli yatırımcılara ilişkin husustur. Nitelikli yatırımcılar[12] da tıpkı diğer yatırımcılar gibi yukarıdaki aşamaları gerçekleştirdikten sonra üyelik işlemleri tamamlanmadan önce MKK nezdinde bu kişilerin nitelikli yatırımcı oldukları tespitinin yapılması gerekir. Tespitin ardından nitelikli yatırımcılar açısından da aşamalar tamamlanmış olacaktır.
Üyelik işlemlerin tamamlanmasının ardından ayrıca üyelerin varsa yıllık net gelirlerine ilişkin beyanlarının MKK ’ya iletilmesi gerekir. Yıllık gelire ilişkin beyanların yapılması yatırım sınırlamalarının kontrolüne ilişkin olarak getirilmiştir.
V.KİTLE FONLAMA PLATFORMUNA BAŞVURU VE KAMPANYA SÜRECİ
Girişimci veya girişim şirketi tarafından herhangi bir kitle fonlama Platformuna başvurunun yapılmasıyla birlikte kampanya süreci başlamaktadır. Süreç aşağıdaki şekilde ilerlemektedir.
BAŞVURU
→GİRİŞİMCİ VEYA GİRİŞİM ŞİRKETİ TARAFINDAN ELEKTRONİK ORTAM ÜZERİNDEN FAALİYET GÖSTEREN PLATFORMA BAŞVURULUR. BAŞVURU İLE KAMPANYA SÜRECİ BAŞLAMAKTADIR.
PLATFORM
→PLATFORMLAR, YAPILAN BAŞVURULARI YATIRIM KOMİTESİNE İLETMEDEN BAŞVURUYU REDDEDEBİLİR. ANCAK RED HALİNDE PLATFORMUN BAŞVURUCUYA RED NEDENİNİ BİLDİRMESİ GEREKİR.
YATIRIM KOMİTESİ
→PLATFORM TARAFINDAN REDDEDİLMEYEN BAŞVURULAR YATIRIM KOMİTESİNE GÖNDERİLİR VE BURADA DEĞERLENDİRİLİR.
Yatırım Komitesi, kampanya başvurularını, değerlendirme politikasındaki her bir ölçüt bakımından geçerli şartları taşımaları halinde onaylamakta ve onaylama sonrasında kampanyaya ilişkin bilgi formu[13]nu yayımlayarak maksimum 60 günlük kampanya süresini başlatmaktadır. Girişim şirketi ya da girişimci tarafından toplanacak fonun hangi amaçlarla kullanılacağına ilişkin bir rapor hazırlanarak kampanya süresinin başladığı tarih itibariyle kampanya sayfasında yayımlanması gerekir.
Kampanya süresinin başlaması ile birlikte Platforma üye olan yatırımcılar, fon sağlama taleplerini Platforma iletir. Yatırımcılar, bu talepleriyle eş zamanlı olarak ödeme emirlerini kimlik bilgileri ile uyumlu bir ödeme aracı vasıtasıyla yerine getirirler. Yatırımcılar tarafından yapılan ödemeler kampanya süresi boyunca Platform tarafından MKK[14]’ya anlık olarak bildirilir ve Emanet yetkilisine iletilir[15].
Belirtmek gerekir ki yatırımcılar, ödeme emrini verdikten sonra 48 saat içinde cayma hakkını kullanabilmektedir. Hedeflenen fonun kampanya için öngörülen süreden önce toplanması söz konusu olsa bile, kampanyanın sonlandırılması için, en son yatırım yapan yatırımcının cayma hakkı süresinin sona ermesinin beklenmesi gerekir.
a. Yatırım sınırı
Yatırımcılar[16] kitle fonlaması yoluyla azami 20.000 Türk Lirası yatırım yapabilir. Ancak bu sınır 100.000 Türk Lirasını aşmamak kaydıyla yatırımcının Platforma beyan ettiği yıllık net gelirinin %10’u olarak uygulanabilecektir. Bu yatırımlara ilişkin denetimi MKK yerine getirecektir.
b. Kampanya süresindeki değişiklikler
Kampanya süresi içinde, yatırımcıların yatırım kararını etkileyebilecek değişikliklerin veya yeni hususların ortaya çıkması halinde, bu durum girişim şirketi veya girişimci tarafından derhal Platforma bildirilir.
Platforma yapılacak değişiklik bildirimi yatırım komitesi tarafından incelenir ve iki iş gün içinde onaylanarak kampanya sayfasında yayımlanır. Onaydan hemen sonra kampanya sayfasında değişiklik yayımlanır. Ayrıca Platformun fon sağlama talebinde bulunan üyelere de bildirim yapması gerekir.[17]
c. Toplanan Fonun Girişim Şirketine Aktarımı
Fon bir girişim şirketi için toplanmış ise[18]; Platform adına emanet yetkilisi nezdinde açılan hesapta bloke edilen fon, girişim şirketinin emanet yetkilisi nezdinde açılan bloke edilmiş olan hesaba aktarılır. Kampanya süresinin bitmesini takip eden otuz iş günü içinde toplanan fon kadar, girişim şirketi tarafından sermaye artırımı yapılmalıdır.
Fon bir girişimci için toplanmış ise; kampanya süresinin bitmesinin ardından doksan gün içinde bir girişim şirketi kurulması gerekmektedir. Bir başka deyişle ister bir girişimci ister bir girişim şirketi olsun, fonun aktarılabilmesi için bir girişim şirketinin varlığı aranmaktadır. Yine burada da Platformun emanet yetkilisi nezdinde bloke edilen finansmanın girişim şirketinin emanet yetkilisi nezdinde açılan bloke edilmiş olan hesaba aktarılır. En geç kuruluş işleminin ticaret siciline tescilini izleyen otuz gün içinde toplanan fon tutarı kadar, girişim şirketi tarafından sermaye artırımı yapılmalıdır.
Sermaye artırımı sonrasında Platformun her bir yatırımcının sağladığı fon tutarını ve bunun karşılığında çıkarılacak payların toplam nominal değerinin bilgisini MKK ’ya derhal iletmesi gerekmektedir. Girişim şirketi payların MKK nezdinde kayden[19] oluşturulmasını ve bu payların hak sahiplerinin hesaplarına aktarılmasını evleviyetle sağlamaktadır. Bu şekilde kampanya süreci sona ermektedir.
d. Kampanya süresinin sonunda fonun toplanamamış olması
Kampanya süresinin bitimini takip eden iş günü içerisinde, Platform tarafından emanet yetkilisine paranın iadesi için bildirim yapılır. Yapılan bildirim üzerine, bildirimi takip eden iş günü içerisinde de emanet yetkilisi tarafından bloke edilen tutar ve varsa neması, yatırımcılara gönderilir. Bu şekilde de yine kampanya süreci sona ermiş olur.
VI. FON KULLANIM YERLERİ VE DENETİM
Kampanyalarda toplanan fonların kullanıldıkları yerler ve bunların denetimi önemli bir husustur. Kampanya süresinin bitiş tarihi ile toplanan fonların tamamının kullanıldığı tarih arasındaki altı aylık dönemlerle ya da fonun tamamı kullanılmış ise fonun kullanıldığı yerlere ve girişim şirketinin veya projenin mevcut durumuna ilişkin hususların Platform üzerinden kampanya sayfasında bildirilmesi gerekir.
Fonun söz konusu kampanyada belirtilen amaçlar için kullanılıp kullanılmadığı, listeye alınmış olan bağımsız denetim kuruluşları tarafından hazırlanan özel amaçlı bağımsız denetim raporu ile saptanmaktadır. Raporda bağımsız denetim kuruluşlarınca fonun gösterilen amaçlar doğrultusunda kullanılmadığı anlaşıldığı takdirde, Sermaye Piyasası Kurulu’na derhal bildirim yapılacaktır. Eklemek gerekir ki, Tebliğ hükümleri çerçevesinde faaliyette bulunan Platformlar topladıkları fonları doğrudan veya dolaylı olarak gayrimenkul, gayrimenkule dayalı haklar ve gayrimenkul projelerinin satın alınması veya finansmanında kullanamazlar.
VII. LİSTEDEN ÇIKMA
Kurul çeşitli durumlarda re’sen ya da talep üzerine Platformları listeden çıkarabilmektedir. Örneğin listeye alınması için gerekli şartları taşıyan Platformların (bu şartlar yukarıda anlatılmıştır) bu şartlardan herhangi birini kaybetmeleri halinde, Kurul tarafından kendilerine eksiklikleri giderebilmeleri için bir süre verilir. Bu sürede şartların sağlanamaması halinde Kurul, Platformu listeden çıkarmaktadır.
Yine finansal tablo ve raporlar açısından istenen şartların gerçekleştirilmemesi durumunda da Platformlara verilen makul sürede eksikliklerin tamamlanmaması halinde Platform, Kurul tarafından listeden çıkarılır.
Yükümlüklerine aykırı hareket etmeleri dolayısıyla faaliyet izinleri iptal edilen katılım bankaları ve geniş yetkili aracı kurumlar ise Kurul tarafından listeden re’sen çıkarılır.
Platformların listeden çıkarılması halinde, Kurul kararının kendilerine bildirildiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde sona erme kararı almaları veya esas sözleşmelerini ticaret unvanı ile amaç ve faaliyet konuları da dâhil paya dayalı kitle fonlaması faaliyetlerini kapsamayacak şekilde değiştirmeleri ve bu değişikliklerin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini, ilanı izleyen 10 işgünü içinde Kurula göndermeleri gerekir.
Listeden çıkan Platformlar;
- Kurul karar tarihinden itibaren bir yıl süreyle kitle fonlaması faaliyetinde bulunmak üzere yeniden listeye alınmak için Kurula başvuramazlar.
- Kurulca resen listeden çıkarılan Platformun ortakları bir yıl süreyle kitle fonlaması faaliyetinde bulunmak üzere Kurulca listeye alınmak için başvuruda bulunan başka bir Platformda veya Kurul listesinde bulunan bir Platformda herhangi bir unvan altında görev alamaz ve ortak olamaz.
- Listeden çıkarılmalarına ilişkin Kurul kararının kendilerine bildirildiği tarihte Platformların para toplama yetkisi sona erer.
595828
VIII. SORUMLULUK VE TEDBİRLER
Paya dayalı kitle fonlaması Sermaye Piyasası Kurulu gözetiminde gerçekleştirilen ekonomik bir faaliyettir. Bu durum nedeniyle yatırımcılar maddi anlamda risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Yatırımcıların almış oldukları riskler göz önünde bulundurularak, Tebliğ ile Platform ve girişim şirketlerinin bazı durum ve hallerde hukuki sorumluluklarına gidilebileceği düzenlenmiştir. Aynı zamanda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında bir suç teşkil etmesi halinde, Sermaye Piyasası Kurulu’na suç ihbarında bulunma yetkisi verilmektedir.
a. Hukuki Sorumluluk
Tebliğ ile Platformlara ve girişim şirketlerine birtakım yükümlülükler getirilmiş, getirilen bu yükümlülüklere aykırı davranılması halinde de hukuki sorumluluğun doğacağı düzenlenmiştir. Tebliğ kapsamında;
- Platformlar için Tebliğ’de öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde platformun yönetim kurulu üyelerini,
- Yatırım komitesi için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden yatırım komitesi üyeleri ile Platformun yönetim kurulu üyelerinin,
- Girişim şirketleri için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde ise girişim şirketinin yönetim kurulu üyelerinin,
Hukuki sorumluluklarına gidilebilmektedir. Platform ve Girişim Şirketlerinin Anonim Şirket şeklinde kurulmaları dolayısıyla yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunda TTK hükümlerinin dikkate alınması gerekir. Yönetim Kurulu üyeleri TTK m.553 kapsamında, kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kusurlarıyla ihlal ettikleri takdirde hem şirkete, hem pay sahiplerine hem de şirket alacaklılarına karşı verdikleri zararlardan sorumlu tutulmaktadırlar.
b. Cezai Sorumluluk
Bağımsız denetçi tarafından hazırlanan bağımsız denetim raporlarında fonun ilan edilen amaca uygun olarak kullanılmadığı tespit edilirse Kurul’a bildirim yapılacaktır. Kurul bu bildirim üzerine bir suçun oluştuğuna kanaat getirirse Sermaye Piyasası Kanunu’nun 115 maddesi uyarınca suç ihbarında bulunabilecek ve Platformların ve yönetim kurulu üyelerinin Türk Ceza Kanunu kapsamında cezai sorumlulukları gündeme gelecektir.
c. Tedbirler
Hukuka aykırılıkların tespiti halinde ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından bir takım tedbirlerin alınabileceği öngörülmüştür. Bu tedbirler;
- Yöneticilerin ve çalışanların sahip oldukları lisansları geçici veya sürekli olarak iptal edebilir,
- Haklarında suç duyurusunda bulunulması kararından itibaren yargılama sonuçlanıncaya kadar imza yetkilerini sınırlandırabilir veya kaldırabilir,
- Hukuka aykırılıkta veya gerçekleştirilen işlemlerde sorumluluğu mahkeme kararıyla tespit edilen yönetim kurulu üyelerini görevden alabilir ve yapılacak ilk genel kurul toplantısına kadar yerlerine yenilerini atayabilir. [20]
IX. SONUÇ
Kitle fonlaması Amerika ve Avrupa’da son yıllarda sık sık başvurulan ve bu şekilde girişim projelerine finansman ve yatırım sağlayan bir sistemdir. 2016 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan kanun tasarısı ile Türkiye’de bu konuda büyük bir adım atılmış, kanunlaşması ile birlikte de hukuki alt yapıya oturtularak hem girişim projelerinin ekonomisine hem de ülke ekonomisine ileride faydaları somut olarak gözlemlenecek bir sistem getirilmiştir.
Start-up’ların hızla artmakta olduğu ülkemizde, projelerin hayata geçirilebilmesi için girişimci ve yatırımcıyı bir araya getiren ve fon bedelleri koruma altına alan Tebliğ ile projelerin daha hızlı sonuçlandırılacağı değerlendirilmektedir.
Konu hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.
KAYNAKÇA
[1] Bradford, Steven: Crowdfunding and the Federal Securities Laws, Col.Bus.L.R. 2012 V. I,s.10 Aktaran: Prof.Dr. Çağlar Manavgat
[2] Katılım Bankaları 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda düzenlenmiş olup, kısaca fon toplayan ve kredi kullandıran bankalar olarak tanımlanabilir.
[3] 25.000.000 lirası asgari öz sermayeye sahip, aracılık ve yatırım danışmanlığı faaliyetlerinden herhangi birini veya tamamını yürüten işlem aracılığı, en iyi gayret aracılığı faaliyeti, sınırlı saklama hizmeti ve portföy yöneticiliği faaliyetinden herhangi birini veya tamamını yürütecek ve genel saklama hizmeti ve aracılık yüklenimi faaliyetinden herhangi birini veya tamamını yürütecek olan kuruluşlardır. Dar kısmi ve geniş yetkili aracı kurumlara ilişkin ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
[4] Girişim şirketine veya girişimciye danışmanlık verilmesi mümkündür. Danışmanlık verilmesi münhasır olarak kitle fonlaması faaliyeti gerçekleştirilmediği anlamına gelmemektedir.
[5] Sermaye veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak %10 veya daha fazlasını temsil eden paylar ile bu oranın çok altında olsalar dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren paylara sahip ortaklardır.
[6] Müflis olmama, konkordato ilan etmemiş olma ve iflas süreci içerisinde olmama üzerinden 10 yıl veya daha uzun süre geçmesi halinde bu şart aranmayacaktır.
[7] Katılım Bankaları ve Geniş Yetkili Aracı Kurumların yönetim kurullarında ise böyle bir şart aranmamaktadır. Bireysel katılım yatırımcı lisansına ilişkin ayrıntılı bilgi için makalemizi görüntülemek için tıklayınız.
[8] Belirlenen değerlendirme politikası kapsamında fizibilite raporunun incelenmesine yönelik ölçüt ve yöntemler yer alır. Yönetim Kurulu tarafından karara bağlandıktan sonra Platform üzerinden kamuya duyurulur.
[9] Katılım bankaları ve geniş yetkili aracı kurumlar bakımından bu şart aranmamaktadır. Ancak katılım bankaları ve geniş yetkili aracı kurumların en az bir üyesinin bireysel katılım yatırımcısı lisansına sahip olması gerekmektedir.
[10] Teknoloji faaliyeti: Katma değeri ve rekabet edebilirliği yüksek teknolojik ürün ve hizmet üretimini ve/veya teknolojik bir buluşun ticari bir ürün, yöntem ya da hizmete dönüştürülmesi amacıyla yürütülen teknoloji geliştirme faaliyetini,
Üretim faaliyeti: Yüksek katma değer ve istihdam yaratma potansiyeli taşıyan bir iş modeline bağlı olarak girdilerin belirli bir süreçten geçirilerek fiziksel ürüne dönüştürülmesi faaliyetini, ifade etmektedir.
[11] Bu form, Tebliğ’de EK-5’te yer alan formdur. Kişilerin bu formdaki fonlamanın taşıdığı riskleri, yatırımlarının tamamını kaybedebilecekleri riskinin olduğunu ve sahip olacakları payların devir imkanının kısıtlı olabileceğini anlayacak tecrübe ve bilgiye sahip olmadıklarının değerlendirilmesi durumunda bu kişilerin üyelik başvurusu reddedilecektir.
[12] Nitelikli yatırımcılar profesyonel müşterilerdir. Nitelikli yatırımcı, için tıklayınız.
[13] Bilgi formu projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonun toplanabilmesi amacıyla platformların kampanya sayfalarında yayımlanan ve standartlarının Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlendiği formdur.
[14] Türkiye’de kurulmuş olan tüm menkul kıymetlerin kaydileştirilmesi ve saklaması Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) tarafından yapılmaktadır. MKK, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kaydileştirilmesine karar verilmiş sermaye piyasası araçları için Türkiye’nin Merkezi Saklama Kuruluşu’dur. Kitle fonlaması tebliği çerçevesinde yatırımcılar tarafından sağlanan fonların kaydileştirilmesi zorunludur.
[15] Emanet yetkilisi yatırımcılar tarafından yapılan ödemeleri bir hesapta bloke ederek tutar. Kampanya süresi sonunda girişimci ya da girişim şirketine aktarımı ya da yatırımcılara geri iadesini de emanet yetkilisi yapmaktadır. Emanet yetkilisi tarafından tutulan para ayrıca nemalandırılır.
[16] Bu sınır nitelikli yatırımcı olmayanlar açısından getirilmiştir.
[17] Değişiklikten önce yatırım sağlayarak ödeme emri gönderen üyelerin cayma süresi bildirim ile yeniden başlamaktadır.
[18] Girişim şirketlerinin de fonun aktarılacağı ve üzerinde bloke konulacak bir hesabı ve burada parayı nemalandıracak emanet yetkililerinin olması gerekmektedir.
[19] Kaydileştirme, sermaye piyasası araçlarının, fiziki olarak basılmadan aynı nitelik ve hakları taşıyacak şekilde elektronik ortamda kayden izlenmesidir
[20] Banka yönetim kurulu üyelerinin görevden alınması yönünde işlem tesis edilmeden önce Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun görüşü alınır.