11 Soruda Elektronik Tebligat Yönetmeliği
Yeni Elektronik Tebligat Yönetmeliği (Yönetmelik), 06/12/2018 tarihli 30617 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yayımlanan Yönetmelik ile 1/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nda düzenlenen elektronik tebligata ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Hatırlanacağı üzere 15/03/2018 gün ve 30361 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7101 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 48. Maddesi ile 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 7/a maddesi değiştirilmiş ve gene bu kapsamında elektronik tebligata ilişkin 01/01/2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, elektronik tebligat adresinin oluşturulması ve elektronik tebligat adreslerinin verilmesine yönelik bir takım eklemeler yapılmış idi.
Tebligat Kanunu’nun 7/a maddesinde yapılan değişikliklere dayanılarak hazırlanan ve bugünkü Resmi Gazete’de yayınlanan Yönetmelik’in yayımlanması ile birlikte 19/1/2013 tarihli ve 28533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
1. HALİHAZIRDA TEBLİGAT ÇIKARMAYA YETKİLİ MERCİLER KİMLERDİR?
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 1. Maddesi ve Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi kapsamında tebligat çıkartmaya yetkili merciiler belirlenmiştir.
Anılan hükümler doğrultusunda;
- Yargı mercileri,
- Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri,
- Özel bütçeli idareler,
- Denetleyici ve düzenleyici kurumlar,
- Sosyal güvenlik kurumları,
- İl Özel İdareleri,
- Belediyeler,
- Köy Tüzel Kişilikleri,
- Barolar,
- Noterler
- Yukarıda sayılanlar dışında, tabi oldukları özel kanunlarda tebligat çıkartmaya yetkili sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar
tebligat çıkartmaya yetkilidir.
2. YÖNETMELİK KAPSAMINDA KİMLERE ELEKTRONİK YOLLA TEBLİGAT YAPILMASI ZORUNLUDUR?
Tebligat Kanunu’ndaki düzenlemeye uygun olarak bir takım kişi, kurum ve kuruluşlara yapılacak tebligatların zorunlu olduğu, Yönetmelik kapsamında sayılmıştır. Düzenleme uyarınca;
- 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlara,
- 5018 sayılı Kanunda tanımlanan mahallî idarelere,
- Özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan fonlar ve kefalet sandıklarına,
- Kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmelerine,
- Sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklara,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşlarına,
- Kanunla kurulanlar da dâhil olmak üzere tüm özel hukuk tüzel kişilerine,
- Noterlere,
- Baro levhasına yazılı avukatlara
- Sicile kayıtlı arabulucular ve bilirkişilere,
- İdareleri, kamu iktisadi teşebbüslerini veya sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıkları; adli ve idari yargı mercileri, icra müdürlükleri veya hakemler nezdinde vekil sıfatıyla temsile yetkili olan kişilerin bağlı bulunduğu birimlere,
yapılacak tebligatların elektronik ortamda yapılması zorunludur.
Yukarıda belirli olarak sayılan gerçek ve tüzel kişiler dışında kalan kişiler de talep etmeleri halinde elektronik tebligat adresi alabileceklerdir. Bu kişilere elektronik tebligat adresi verildikten sonra tebligatın elektronik yolla yapılması zorunlu olacaktır.
3. ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESİ ALABİLMEK İÇİN BAŞVURU NEREYE YAPILACAKTIR?
Elektronik tebligat adresi için başvuruda bulunmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, başvurularını Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi’ne (PTT) yapacaklardır. Yönetmelik’te elektronik tebligat adresi kullanmak zorunda olanlar ve zorunda olmayanların yapacağı başvurular için ikili bir ayrıma gidilmiştir.
- Elektronik tebligat adresi alma zorunluluğu olanlar, başvurularını , zorunluluğun başladığı tarihten itibaren bir ay içinde ilgili kurum, kuruluş veya birlik tarafından PTT’ye yapacaktır. Yapılan başvuruya;
- Kamu kurum ve kuruşları ile birlikler için Devlet Teşkilatı Merkezi Kayıt Sisteminde (DETSİS) yer alan benzersiz numara ve sistem bilgileri, DETSİS’e kayıtlı olmayanlar için tabi oldukları sistem bilgileri.
- Merkezi Sicil Kayıt Sistemine (MERSİS) kayıtlı tüzel kişiler için MERSİS numarası ve sistem bilgileri, MERSİS’e kayıtlı olmayan tüzel kişiler için tabi oldukları sistem bilgileri.
- Türk vatandaşı gerçek kişiler için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası da dâhil olmak üzere kimlik bilgileri; yabancı gerçek kişiler için yabancı kimlik numarası da dâhil olmak üzere kimlik bilgileri eklenecektir.
PTT, gerekli görmesi halinde Adalet Bakanlığı’ndan uygun görüş almak suretiyle belirlenecek usul ve esaslar dahilinde yukarıda sayılanlardan başka ek bilgi ve belge talep edebilecektir.
Elektronik tebligat adresi alma zorunluluğu olmayanlar ise bizzat PTT’ye başvuru yapabileceklerdir. PTT başvuru sahibinin kimliğini aşağıdaki bilgi ve belgelere göre tespit edecektir:
- Türk vatandaşları için kimlik numarası bulunan Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, pasaport, kanunen kimlik yerine geçen geçerli resmî belge veya güvenli elektronik imza,
- Yabancılar için yabancı kimlik numarası, Mavi Kart numarası, pasaport veya güvenli elektronik imza,
- Tüzel kişiler için tabi oldukları sistem bilgileri
4. ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESİ NE ZAMAN OLUŞTURULACAK VE TESLİM EDİLECEKTİR?
Elektronik tebligat adresleri başvuru yapılan tarihten itibaren 1 ay içinde PTT tarafından oluşturulacak ve Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi’ne kaydedilecektir.
Elektronik tebligat adresi alması zorunlu olan kişiler için oluşturulan adresler, PTT tarafından adres sahibine teslim edilmek üzere ilgili kurum, kuruluş veya birliğe gönderilecektir. Teslim işleminin gerçekleştiği bilgisi kendisine iletildikten sonra bu adresi tebligat çıkarmaya yetkili makam ve mercilerin kullanımına derhâl sunacaktır.
Talep üzerine elektronik tebligat adresi alacak kişiler için oluşturulan adresler ise PTT tarafından doğrudan adresin ilgilisine teslim edilecek ve adres, derhal tebligat çıkarmaya yetkili makam ve mercilerin kullanımına sunulacaktır.
5. ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESLERİNE NASIL BİLDİRİM YAPILACAKTIR?
Adres sahibine yapılacak tebligatlar, tebligat çıkarmaya yetkili makam ve merci tarafından hazırlanarak Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi üzerinden zaman damgası ile ilişkilendirilerek muhatabın adresine gönderilecektir. Tebligatın çıkışı ve tamamının teslim edildiği anda tebligata ait zaman kayıtları üretilmiş olacaktır.
Muhatap gerçek veya tüzel kişi, elektronik tebligat adresine güvenli elektronik imzasını kullanarak veya e-Devlet kapısı üzerinden kimlik doğrulaması yaparak ya da PTT tarafından verilen şifre ile birlikte telefonuna kısa mesajla gelen tek kullanımlık doğrulama kodunu kullanarak erişebilecektir.
Kendisine gönderilen elektronik tebligat konusunda bilgilendirilmek isteyen muhataplar ise, elektronik posta adreslerini veya kısa mesaj alma özelliği olan bir telefon numaralarını PTT’ye bildireceklerdir. Elektronik tebligat, muhatabın adresine ulaştığı anda PTT tarafından muhataba e-posta ve sms yoluyla bilgilendirme yapılacaktır. me yapılacaktır. Bu bilgilendirmelerde e-posta yoluyla yapılanlar ücretsiz; sms şeklinde yapılanlar ise ücretli olacaktır.
6. ELEKTRONİK TEBLİGAT NE ZAMAN MUHATABA TEBLİĞ EDİLMİŞ SAYILACAKTIR?
Yönetmelik’te düzenlenen hükme göre muhataba, bildirdiği e-posta ve kısa mesaj üzerinden bilgilendirme yapılıp yapılmaması veya geç bilgilendirme yapılması, tebligatın geçerliliğini etkilemeyecektir. Bu nedenle elektronik tebligat adresini sık sık kontrol etmekte fayda vardır. Zira, elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılacaktır.
Elektronik tebligatın tam ve eksiksiz şekilde muhataba ulaşıp ulaşmadığına dair delil kayıtları Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi tarafından, tebligatı çıkaran makam ve merciye en geç yirmidört saat içinde bildirilecektir. Bu bildirimin süresinde yapılmaması nedeniyle yeniden tebligat çıkarılması halinde, tebligatın masrafı PTT tarafından karşılanacaktır.
7. ELEKTRONİK YOLLA TEBLİGAT YAPILAMAZSA NE OLACAK?
Elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde Tebligat Kanunu’nda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılacaktır.
8. ELEKTRONİK TEBLİGAT ADRESİ KULLANIMA KAPATILABİLİR Mİ?
Elektronik tebligat adresinin kullanıma kapatılması mümkün olup, bununla ilgili senaryolar Yönetmelik kapsamında sayılmıştır. Adres kapatma talebi PTT’ye iletilecek olup, PTT bu talepleri 7 gün 24 saat kesintisiz olarak alacaktır.
- Elektronik tebligat adresi alması zorunlu olan gerçek ve tüzel kişiler için, tebligatın elektronik yolla yapılması zorunluluğu ortadan kalktığı takdirde, ilgili kurum, kuruluş veya birlik tarafından bir ay içinde PTT’ye gerekli bildirim yapılacak ve adres, bildirim tarihinden itibaren 1 ay içinde PTT tarafından kullanıma kapatılacaktır.
- Elektronik tebligat adresi alması zorunlu olmayan gerçek ve tüzel kişiler için ise adres kapatma talebinin PTT’ye iletilmesinden itibaren 1 ay içinde PTT tarafından kullanıma kapatılacaktır.
- Kısıtlılık, ceza infaz kurumuna girme veya askerlik hizmeti gibi hukuki ve fiili sebeplerle elektronik tebligat hizmetinden yararlanma imkânı ortadan kalkmış muhatabın elektronik tebligat adresi, gene ilgilisinin bildirimi üzerine PTT tarafından bildirim tarihinden itibaren 1 ay içinde kullanıma kapatılacaktır.
- Kapatma işlemi kurum, kuruluş veya birlikler ile PTT’nin sistemi arasında sağlanacak entegrasyon çerçevesinde otomatik olarak da yapılabilecektir.
Adresin kullanıma kapatıldığı an, zaman damgasıyla kayıt altına alınacaktır ve artık bu adrese elektronik tebligat yapılamayacaktır. Adrese tebligat yapılamayacak olsa da 6 ay süreyle adres sahibinin erişimine açık tutulacaktır.
9. ELEKTRONİK TEBLİGAT BEDELİ NE KADARDIR?
PTT, elektronik tebligat hizmeti karşılığında alacağı bedele ilişkin ücret tarifesini Tebligat Kanunu hükümleri çerçevesinde belirleyerek resmî internet sayfasında yayımlayacaktır.
10. YÖNETMELİK KAPSAMINDA DÜZENLENMEYEN KONULARDA NE OLACAK?
Yönetmelik’te hüküm bulunmayan hallerde, niteliğine uygun düştüğü ölçüde 25/01/2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik” hükümleri uygulanacaktır.
11. YÖNETMELİK NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEKTİR?
Yeni Yönetmelik’in yayımlanması ile birlikte, 19/01/2013 tarihli ve 28533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yönetmelik, 01/01/2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
BERKERBERKER HUKUK BÜROSU
Konu hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.